Aktualności

Weekend za pół ceny w Centrum Historii Zajezdnia

Po raz kolejeny zostaliśmy partnerem akcji „Polska zobacz więcej – Weekend za pół ceny”, która odbędzie się w dniach 18-20 oraz 25-27 listopada 2022 r.

W dniach 18, 19, 20, 25, 26 oraz 27 listopada obniżamy ceny biletów na wystawę główną „Wrocław 1945-2016” o 50 procent! Ulga obejmować będzie bilety ulgowe, normalne oraz rodzinne, dzięki czemu będą one kosztować: 2,5 zł, 5 zł oraz 12,5 zł.

„Polska zobacz więcej – weekend za pół ceny” to ogólnopolska akcja promocyjna, skierowana zarówno do branży turystycznej, jak również do osób prywatnych, które mają możliwość skorzystania z 50% zniżki na wybrane usługi turystyczne. Głównym celem akcji jest umożliwienie jak największej liczbie osób skorzystanie z atrakcji turystycznych w wyjątkowo korzystnej cenie, jak również zachęcenie ich do częstszego podróżowania po Polsce – nie tylko w sezonie wakacyjnym.

Organizatorami akcji jest Ministerstwo Sportu i Turystyki oraz Polska Organizacja Turystyczna.

Kurs dla nauczycieli szkół średnich „Od PRL do III RP”

Mamy przyjemność zaprosić nauczycieli historii oraz historii i teraźniejszości do wzięcia udziału w 10-zjazdowym, weekendowym, kursie doskonalącym. Tematyka Kursu została opracowana w oparciu o obowiązujące podstawy programowe kształcenia z historii dla uczniów 4-letnich liceów i 5-letnich techników.

Zajęcia obejmują okres totalitarnego komunizmu lat 1947-1956, autokratyczne i monopolistyczne rządy PZPR oraz dzieje oporu społecznego lat 1956-1989. Zaproszenie do przeprowadzenia zajęć przyjęli najwyższej klasy specjaliści i zarazem wielcy pasjonaci w swojej dziedzinie. 6 zjazdów odbędzie się w Gdańsku, 2 w Warszawie, 1 we Wrocławiu i 1 w Gdyni. Zajęcia odbywać się będą raz w miesiącu i przybiorą różnorodną formę przekazu, od wykładu monograficznego, wykładu z pokazem multimedialnym, poprzez warsztaty źródłoznawcze i multimedialne, ćwiczenia praktyczne, po edukację w archiwach i miejscach pamięci.

Ważną częścią zaproponowanego programu będzie rozwijanie wśród nauczycieli kompetencji „miękkich”, związanych z komunikacją werbalną i niewerbalną. Oprócz poszerzania wiedzy nauczycieli, program ma przyczynić się do przekazania szerokiego wachlarza narzędzi edukacyjnych, które mamy nadzieję, wspomogą ich pracę a uczniom ułatwią zrozumienie omawianego procesu historycznego.

Kurs przewidziany jest na lata 2022-2023.
Pierwszy zjazd odbędzie się 23 września 2022 w Gdańsku.

Fundacja Centrum Solidarności i Centrum Historii Zajezdnia są organizatorami I edycji Kursu. Współorganizatorem zjazdu pt. Rola Kościoła w dochodzeniu do niepodległości, jest Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego.

Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Formularz Zgłoszeniowy

Regulamin kursu

Program kursu

Otwarcie wystawy „Armia Krajowa”

1 września to dzień, w którym szczególnie pamiętamy o obrońcach Ojczyzny poległych w czasie wojny w obronie niepodległości. W dzisiejszą rocznicę niemieckiej agresji na Polskę wpisuje się otwarcie wystawy plenerowej Instytutu Pamięci Narodowej pod tytułem „Armia Krajowa”.

Wystawa została przygotowana z okazji 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową – największą podziemną formację militarną w okupowanej przez Niemców Europie. Ekspozycja przedstawia genezę powstania Armii Krajowej na tle ówczesnej sytuacji politycznej Polski i Europy, a także wprowadza odbiorcę w struktury polskiego Państwa Podziemnego, ukazując portrety dowódców i najwybitniejszych oficerów Armii Krajowej.

Na otwarciu obecni byli profesor Stanisław Ułaszewski, prezes okręgu dolnośląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Leopold Jan Gomułkiewicz, prezes okręgu Obszaru Lwowskiego imienia Orląt Lwowskich we Wrocławiu, dr Paweł Mikołaj Rozdżestwieński, Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, Marek Mutor, Dyrektor Centrum Historii Zajezdnia, Kazimierz Kimso, przewodniczący NSZZ Solidarność Dolny Śląsk, doktor kapitan Jan Pyś, dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej, pułkownik Anna Czajkowska-Małachowska reprezentująca dowódcę 16. Dolnośląskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Ilona Gosiewska, prezes stowarzyszenia Odra Niemen, Arkadiusz Rudolf, przedstawiciel chorągwi dolnośląskiej ZHP, komisarz Arkadiusz Majcherek, reprezentujący komendanta Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu.

Ta wystawa dopełnia historię Centrum Zajezdnia. Niezwykle symboliczne jest to, że mury Zajezdni są wykonane z cegły, a znak Polski Walczącej zawsze kojarzy się z malowanym znakiem na murach walczącej Warszawy i innych miast. Ta wystawa to opowieść o ludziach, którzy w czasie okupacji nieśli wolność i nadzieję, że będzie, że będzie wolna Rzeczpospolita.

– zaznaczył dr Paweł Mikołaj Rozdżestwieński, Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu.

Wystawa będzie prezentowana na placu przed Centrum Historii Zajezdnia do 22. września 2022. Zapraszamy do zwiedzania wystawy z pracownikami Instytutu Pamięci Narodowej. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej wrocławskiego oddziału IPN oraz portalach społecznościowych.

Wtedy byliśmy chuliganami, a teraz jesteśmy bohaterami

Wyskoczył, oddał serię po moście. Ja byłem akurat 20 metrów od niego… Jestem po wojsku, wiem jak brzmi ostra amunicja. No to mówię, to już jest koniec… Chciałem uciec bokiem… W tym momencie oddał serię na klatkę piersiową. Położyłem się, zerwałem, biegnę dalej… Jak oddał dołem, znowu się położyłem, ale nawet nie poczułem, że zostałem postrzelony…

– wspomina Włodzimierz Bandrowski, uczestnik manifestacji sprzed dokładnie 40-stu lat, tak zwanej Bitwy Wrocławskiej.

Za nami konferencja prasowa dotycząca nowo utworzonego programu mającego na celu zebranie relacji członków opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku „Dolnośląscy Niepokorni”. W naszym regionie żyje mnóstwo świadków wydarzeń lat osiemdziesiątych, których nie znamy. Misją programu jest dotarcie do tych osób i poznanie ich historii.

Gośćmi konferencji byli Włodzimierz Bandrowski i Dariusz Tarczyluk – uczestnicy wrocławskich manifestacji z 1982 roku. Podzielili się oni z nami nie tylko relacjami z wydarzeń, kótrych rocznicę dzisiaj obchodzimy, ale również trudnościami, jakim musieli stawić czoła domagając się zadośćuczynienia już w postkomunistycznej Polsce.

Wspomnienia nagrywane są za pomocą metodologii historii mówionej w konwencji autobiograficznej.

Polega to na tym, że świadek historii w pierwszej kolejności opowiada nam historię swojego życia. My tutaj nic nie dodajemy, nie zadajemy żadnych dodatkowych pytań; to jest jego opowieść. Natomiast w kolejnej części zadajemy pytania z naszego kwestionariusza, który został przygotowany specjalnie pod ten projekt i w ten sposób nagrywamy audio, które jest u nas archiwizowane, a później transkrybowane.

– tłumaczy Kamil Borecki, koordynator programu.

Warto zaznaczyć, że nie ma żadnych ograniczeń jeśli chodzi o organizacje opozycyjne, do których należeli świadkowie. Jesteśmy otwarci na wszystkie organizacje, bo interesuje nas opozycja jako całość.
Dlatego gorąco zachęcamy wszystkich, którzy uczestniczyli w działaniach opozycji antykomunistycznej na terenie Dolnego Śląska do zgłaszania się ze swoimi historiami.

Nas interesuje historia każdego opozycjonisty. Każda historia dla nas jest ciekawa i każda coś wniesie do portretu opozycji lat osiemdziesiątych.

– mówi Kamil Borecki.

Marek Mutor, dyrektor Centrum Historii Zajezdnia dodaje, że

mamy przed sobą taką dekadę, kiedy jest ostatni moment, żeby sportretować całe pokolenie, mamy szansę jeszcze przez najbliższe lata dotrzeć do naprawdę bardzo dużej ilości osób. Czy nam się powiedzie? Zobaczymy, ale wszystkich proszę o pomoc; wszystkich, do których dotrze ta wiadomość, żeby nam pomogli.

Serdecznie zapraszamy do kontaktu z nami wszystkie osoby, które w różnych formach wyrażały swój sprzeciw wobec systemu politycznego oraz władz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i chciałyby podzielić się z nami historią swojego życia. Po kontakcie ustalimy termin i miejsce nagrania relacji oraz udzielimy wszelkich szczegółowych informacji i odpowiemy na Państwa pytania.

Kontakt:

Kamil Borecki
+48 534 528 305
kamil.borecki@zajezdnia.org

dr Katarzyna Bock-Matuszyk
+48 731 933 443
katarzyna.bock-matuszyk@zajezdnia.org

Premiera książki „Łobuz z sercem na dłoni. Eugeniusz Szumiejko (1946–2020)”

20 września o godzinie 18:00 w Centrum Historii Zajezdnia odbędzie się premiera najnowszej książki z serii wydawniczej „Dolnośląska Solidarność” im. Antoniego Wójtowicza, której celem jest dokumentowanie i upowszechnianie wiedzy na temat postaci związanych z regionalną opozycją antykomunistyczną.

Dwudziesty drugi tom w cyklu poświęcony został osobie Eugeniusza Szumiejki, astronoma, absolwenta Uniwersytetu Wrocławskiego, pracownikowi naukowo-dydaktycznemu tej uczelni. Bohater najnowszego tomu był wybitnym skoczkiem spadochronowym, członkiem kadry narodowej. Współtworzył struktury NSZZ „Solidarność”, był członkiem Prezydium Zarządu Regionu dolnośląskiej „Solidarności” oraz Prezydium Komisji Krajowej. Po wprowadzeniu stanu wojennego członek Krajowego Komitetu Strajkowego i współtwórca Ogólnopolskiego Komitetu Oporu, członek Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej, po ujawnieniu w 1984 roku członek, a następnie szef Regionalnego Komitetu Strajkowego „Solidarności” we Wrocławiu. Sceptyczny wobec porozumień okrągłego stołu, po 1989 roku członek Zarządu Regionu i Komisji Krajowej reaktywowanej „Solidarności”, pracownik administracji samorządowej i rządowej.

Premiera książki połączona będzie ze spotkaniem autorskim. Rozmowę z Małgorzatą Wanke-Jakubowską i Marią Wanke-Jerie poprowadzi prof. Włodzimierz Suleja.

Małgorzata Wanke-Jakubowska i Maria Wanke-Jerie. Publicystki i liderki opinii. Współtworzyły pierwszy Raport o stanie nauki w Polsce. Autorki książek o bohaterach „Solidarności”. Odznaczone medalami „Niezłomni” i „Merito de Wratislavia – Zasłużony dla Wrocławia”.

Wydawca książki: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
Partnerzy: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk
Wydanie publikacji zostało współfinansowane ze środków Fundacji KGHM Polska Miedź

Podsumowanie projektu Inconvenient Mobility

Inconvenient mobility to projekt realizowany przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” w latach 2021-2022 we współpracy z instytucjami z Czech, Słowacji, Chorwacji i Niemiec, którego głównym koordynatorem jest czeska organizacja Post Bellum. Jego realizacja możliwa była dzięki dofinasowaniu udzielonemu przez Komisję Europejską w ramach programu „Europa dla Obywateli” (Europe for Citizens). Celem działań projektowych było ukazanie wojennych oraz powojennych migracji w Europie Środkowo-Wschodniej z perspektywy konkretnych osób i świadectw historii mówionej. Dlatego też jednym z pierwszych zadań było zarejestrowanie wywiadów oral history w poszczególnych krajach z kilkunastoma osobami, które doświadczyły przymusowej migracji. Zachęcamy do zapoznania się z fragmentami relacji na YouTube.
Prócz komponentu badawczego, ważną częścią prac projektowych było przygotowanie i zaprezentowanie mobilnej wystawy „Pamięć wysiedlona”. Jej ekspozycja miała miejsce we Wrocławiu na placu przed Centrum Historii Zajezdnia w marcu i kwietniu tego roku. Innym ważnym elementem były również warsztaty edukacyjne, przeprowadzone przez każdego z partnerów wśród lokalnej młodzieży.

Szczegółowe działania projektowe zostały zebrane i zaprezentowane w tabeli dostępnej w języku angielskim.

Projekt realizowany jest dzięki wsparciu finansowemu Unii Europejskiej w ramach programu Europa dla Obywateli.


Wernisaż wystawy „Solidarność. Pomoc. Wolność” w Berlinie

30 sierpnia w Instytucie Pileckiego w Berlinie zostanie otwarta wystawa „Solidarność. Pomoc. Wolność”. Choć jej głównym tematem jest historia NSZZ „Solidarność”, to pojawi się także wątek towarzyszący – solidarność z Ukrainą.

Wystawa opowiada o dziejach związku zawodowego „Solidarność”: jego powstaniu, działalności, a także o wsparciu i pomocy, jakie otrzymywał. Oprócz podstawowych informacji na temat „Solidarności” zwiedzający będą mogli zapoznać się również z historią akcji solidarnościowych oraz komitetów pomocy i wsparcia, które powstawały na całym świecie w reakcji na wprowadzenie w Polsce stanu wojennego.

Ważnym aspektem wystawy jest także zachęta do zastanowienia się nad współczesnym znaczeniem słowa „solidarność” i zadania sobie pytania: Czy dziś wciąż potrafimy być solidarni?
– Wystawa przypomina nam o wieloaspektowości pojęcia „solidarność”, które nierozerwalnie zrosło się z najsłynniejszym polskim związkiem zawodowym. Jak możemy przekonać się, oglądając ekspozycję, nie chodzi jedynie o solidarność między robotnikami, którzy związek zakładali, ani nawet nie o solidarność między Polakami. Solidarność jest ideą, wartością, którą podzielić i wyrazić może każdy, ponadnarodowo. Dziś, w obliczu wojny na Ukrainie, potrzebujemy jej szczególnie, dlatego cieszy mnie, że na wystawie znalazło się miejsce także na okazanie wsparcia tym, którzy w tym momencie tego potrzebują – mówi Barbara Schabowska, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza.
– Wolność i solidarność to dwa nierozerwalnie związane ze sobą pojęcia. Dzięki Solidarności mamy w Polsce wolność. Dzięki solidarności naszych sąsiadów, Solidarność mogła przetrwać w trudnych czasach. Warto przypominać tę historię zwłaszcza teraz, w dobie strasznej wojny w Ukrainie wywołanej przez Rosję. Niech nasza historia będzie inspiracją także dzisiaj – mówi dr Marek Mutor, Dyrektor Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”.

Współorganizatorami wystawy są: Instytut Adama Mickiewicza, Instytut Pileckiego w Berlinie oraz Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”. Projekt jest współfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

Instytut Adama Mickiewicza jest narodową instytucją kultury, utworzoną w 2000 roku. Cel Instytutu – budowanie trwałego zainteresowania polską kulturą na świecie, realizowany jest we współpracy z partnerami zagranicznymi i poprzez międzynarodową wymianę kulturalną w dialogu z odbiorcami, w zgodzie z założeniami polskiej polityki zagranicznej. Do 2022 roku Instytut zrealizował projekty w ponad 70 krajach na 6 kontynentach. Organizatorem Instytutu Adama Mickiewicza jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kontakt dla mediów
Marta Sadurska
msadurska@iam.pl

42. rocznica powstania NSZZ „Solidarność”

Ostatni weekend sierpnia to czas, kiedy w szczególności pamiętamy o wydarzeniach związanych z powstaniem NSZZ „Solidarność”. Tegoroczne obchody 42. Rocznicy powstania związku zaczęły się już w piątek 26. sierpnia na koncercie Punks Not Dead, na którym można było posłuchać między innymi The Exploited czy zespołu Dezerter. W sobotę odbył się kolejny koncert w ramach „wROCK for Freedom”, na którym zagrały dla nas Legendy Polskiego Rocka – Krzysztof Cugowski, Urszula oraz Kobranocka.

Punktem kulminacyjnym obchodów były niedzielne uroczystości, które rozpoczęły się od złożenia kwiatów na grobach zasłużonych działaczy wrocławskiej Solidarności – Piotra Bednarza i Marii Zapart oraz ofiary stanu wojennego we Wrocławiu, Kazimierza Michalczyka znajdujących się na Cmentarzu Grabiszyńskim.

O godzinie 12. W kościele pw. św. Klemensa Dworzaka odbyła się uroczysta msza święta, której przewodniczył abp Józef Kupny. Jak zaznaczył metropolita wrocławski, „gromadzimy się nie tylko po to, by wspominać tamte historyczne chwile, ale by także oddać cześć i hołd tym, którzy wtedy mieli odwagę walczyć o godność człowieka i prawa pracownicze”.

Bezpośrednio po eucharystii wszyscy zebrani udali się pod tablicę pamiątkową przy Centrum Historii Zajezdnia, gdzie przedstawiciele komitetów związkowych Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność”, a także Solidarności Walczącej oraz organizacji kombatanckich i emeryckich złożyli swoje wieńce. Podczas uroczystości głos zabrał między innymi dyrektor Centrum Historii Zajezdnia, Marek Mutor, „historia lat osiemdziesiątych we Wrocławiu to jest historia, z której naprawdę wszyscy możemy być dumni, którą możemy sobie przypominać, którą możemy podziwiać i która stworzyła nas jako Polaków, ale też która stworzyła nasze miasto”.

Co ważne, dyrektor ogłosił również powstanie wieloletniego programu tworzonego przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” mającego na celu zebranie wspomnień przedstawicieli opozycji antykomunistycznych na Dolnym Śląsku. „Dolnośląscy Niepokorni” to program przewidziany na 5 lat, który może liczyć nawet około 1000 relacji. Wszyscy chętni do przekazania swoich wspomnień są zaproszeni do kontaktu, po którym ustalimy termin i miejsce nagrania relacji oraz udzielimy wszelkich szczegółowych informacji.

Kontakt:

Kamil Borecki

+48 534 528 305

kamil.borecki@zajezdnia.org

dr Katarzyna Bock-Matuszyk

+48 731 933 443

katarzyna.bock-matuszyk@zajezdnia.org

100. rocznica założenia Związku Polaków w Niemczech

Jak wyglądał przedwojenny Breslau? Kim byli mieszkający w Bresalu Polacy? Gdzie jeszcze możemy natknąć się na ich ślady? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań związanych z historią Polaków w przedwojennym Wrocławiu możesz znaleźć w aplikacji „Być Polakiem w Breslau”.

Już jutro 100. rocznica powstania Związku Polaków w Niemczech – zrzeszenia ludzi, którzy mimo niesprzyjających warunków walczyli o swoją polskość. Warto w tym czasie przypomnieć także o tych, którzy ponad 80 lat temu kultywowali polskie tradycje we Wrocławiu – wtedy niemieckim Breslau.

Poznaj trzy trasy zwiedzania miasta: śladami Polonii Wrocławskiej, śladami Rudolfa Tauera oraz śladami wrocławskich harcerzy i studentów. Do każdej z nich dołączono mapę, zdjęcia, ciekawe opisy i nagrania świadków.

Nie czekaj – pobierz aplikację na swój telefon i wyrusz w podróż śladami Polonii Wrocławskiej! Dostępne w Sklepie Play: pobierz aplikację

Koncert „Wrocław śpiewa z Warszawą” z okazji 78. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego

W ostatnią niedzielę, 7. sierpnia uczciliśmy 78. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego podczas koncertu Ferajny z Hoovera „Wrocław śpiewa z Warszawą”. Obchody uświetnili swoją obecnością goście honorowi – powstańcy warszawscy mieszkający we Wrocławiu – kpt. Stanisław Wołczaski ps. „Kazimierz”, Maria Downarowicz ps. „Myszka” oraz Włodzimierz Ruśkiewicz ps. „Ryś”.

Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem i zebrało zarówno starszych, jak i młodszych. Wszyscy chętnie wraz z zespołem zaśpiewali m. in. „Pałacyk Michla”, „Warszawskie dzieci”, nie zabrakło także „Legionów”.

Wśród uczestników pojawiło się wiele głosów, aby koncert odbył się również w kolejną rocznicę wybuchu powstania. Wydarzenie było udostępniane na żywo w internecie, gdzie pojawiło się niemało pozytywnych komentarzy od uczestników:

– Fantastyczny koncert. Wspaniali Goście Honorowi. Taki koncert powinien być co roku. Dziękujemy za wspaniałe przeżycia i emocje (jak zwykle się bardzo wzruszyłam) – napisała p. Joanna Oczkowicz.

Organizatorem obchodów była fundacja BohaterOn we współpracy z Centrum Historii Zajezdnia.

Całość relacji z koncertu można obejrzeć na YouTube:

Śpiewnik do pobrania jest dostępny tutaj:

Śpiewnik „Wrocław śpiewa z Warszawą”

© Centrum Historii Zajezdnia 2023 All right reserved.