Aktualności

Przedłużamy termin zgłoszeń!

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” oraz Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego mają zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w interdyscyplinarnej konferencji naukowej: Konflikt – stabilizacja – asymilacja? Konsekwencje migracji w życiu mieszkańców Dolnego Śląska po 1945 roku. Ujęcie komparatystyczne, która odbędzie się w dniach 28-29 września 2021 roku w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu.

Ze względu na ilość spływających do nas zapytań, komitet organizacyjny konferencji zadecydował o wydłużeniu terminu nadsyłania zgłoszeń do 18 grudnia 2020r.

Przypominamy, że formularz zgłoszeniowy można przesłać w języku polskim lub angielskim.

Więcej informacji o konferencji znajdą Państwo w wydarzeniach w zakładce Badania Naukowe.

Premiera książki „W ogniu i w gruzach. Uniwersytet Wrocławski w latach 1945–1946. Inne spojrzenie”, Kamilli Jasińskiej.

Ukazująca się w roku jubileuszu 75-lecia polskiej administracji we Wrocławiu oraz 75-lecia wrocławskiego środowiska akademickiego książka w popularnonaukowy sposób przybliża powojenne początki funkcjonowania Uniwersytetu Wrocławskiego i ukazuje wysiłek podejmowany w tym zakresie przez Grupę Naukowo-Kulturalną pod przewodnictwem prof. Stanisława Kulczyńskiego. Choć z pozoru publikacja dotyczy historii wyłącznie uczelni, to w rzeczywistości zawiera wiele informacji o powojennym Wrocławiu i jego pionierskich czasach. Tytułowe „inne spojrzenie” to przede wszystkim próba przyjrzenia się pionierskiemu okresowi przez pryzmat rozmaitych, z pozoru błahych historii, będących cennym uzupełnieniem faktograficznych relacji z tamtego okresu i dodających kolorytu pierwszemu pionierskiemu okresowi działalności Delegatury Ministerstwa Oświaty we Wrocławiu, później zaś także Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. Losy uczelni przedstawione zostały na tle wydarzeń rozgrywających się we Wrocławiu w latach 1945-1946, ale także nieco wcześniej. Aby lepiej zrozumieć to, co wydarzyło się w mieście i na uczelni po 6 maja 1945 roku, trzeba bowiem przynajmniej w skrócie poznać to, co działo się tu w okresie międzywojennym. Cennym uzupełnieniem publikacji są materiały ikonograficzne pozyskane z różnych źródeł. Niektóre fotografie po raz pierwszy ujrzą światło dzienne.

Zapraszamy na dyskusję nad książką, w której poza autorką udział wezmą dr Marek Mutor i dr Joanna Hytrek-Hryciuk.

Transmisja online odbędzie się 18 grudnia (piątek) o godzinie 18.00
na Facebooku Centrum Historii Zajezdnia.

Zmarł historyk prof. Stanisław Ciesielski

Z żalem informujemy, że dnia 1 grudnia 2020 roku w wieku 66 lat zmarł profesor Stanisław Ciesielski – wybitny wrocławski historyk, specjalista w zakresie historii najnowszej oraz historii Europy Wschodniej.

Urodzony w 1954 roku w Poznaniu od lat studenckich związany był z Wrocławiem. W latach 1974-1978 studiował historię na Uniwersytecie Wrocławskim, a następnie na stałe związał się z macierzystą uczelnią, na której przeszedł wszystkie szczeble kariery akademickiej. W 1982 roku na podstawie rozprawy „Tradycja w myśli politycznej polskiego ruchu socjalistycznego w latach 1939-1944” uzyskał stopień naukowy doktora i zdobył nagrodę I stopnia na ogólnopolskim konkursie na prace z zakresu historii najnowszej. Zainteresowanie tematami z zakresu historii myśli politycznej kontynuował w dalszej pracy badawczej, w 1990 roku uzyskując stopień doktora habilitowanego. Profesorem nauk humanistycznych został w 1997 roku.

Profesor Stanisław Ciesielski specjalizował się w zakresie historii najnowszej, wiele swoich prac poświęcając historii polskiej myśli politycznej m.in. komunistycznej i syndykalistycznej zarówno na przełomie XIX i XX wieku, jak i w latach 1939-1948. Po 1990 roku, gdy zmianie uległa sytuacja polityczna w Polsce i rozwiązała się PZPR, do której należał od 1976 roku, poświęcił się badaniom nad przymusowymi przesiedleniami polskiej ludności cywilnej w głąb ZSRR. Przygotował kilka edycji wspomnień sybirackich w serii „Biblioteka Zesłańca” oraz wiele artykułów naukowych. W kręgu jego naukowych zainteresowań znajdował się także Wrocław – w 1999 roku wydał monografię poświęconą losom stolicy Dolnego Śląska w trakcie przełomu politycznego w 1956 roku. Nie obce były mu także zagadnienia z zakresu historii wrocławskiej Alma Mater – publikował prace dotyczące m.in. losów społeczności akademickiej Uniwersytetu Wrocławskiego po 1945 roku. Za swoją pracę naukową był wielokrotnie nagradzany, m.in. nagrodą historyczną „Polityki”, którą otrzymał za edycję źródłową „Przesiedlenie ludności polskiej z kresów wschodnich do Polski 1944-1947”.

Pracę naukową z sukcesem łączył z pracą dydaktyczną w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie od 2000 roku do śmierci kierował Zakładem Historii Europy Wschodniej. W opinii studentów i współpracowników uchodził za bardzo stanowczego i wymagającego, a jednocześnie życzliwego i obdarzonego niezwykłą erudycją uczonego. Wykształcił kilkudziesięciu absolwentów historii, którzy pod jego kierunkiem przygotowywali swoje prace dyplomowe. Do grona jego najwybitniejszych uczniów należy m.in. dr Łukasz Kamiński – w latach 2011-2016 prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Od lat 90. mocno angażował się w działalność społeczną i organizacyjną. Należał m.in. do Rady Naukowej Wrocławskiego Ośrodka Badań Wschodnich, Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii oraz Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego.

Bogaty i wysoko ceniony dorobek naukowy profesora Ciesielskiego obejmuje ponad 200 pozycji bibliograficznych w tym kilkanaście monografii i wydawnictw źródłowych oraz dziesiątki studiów, artykułów i recenzji.

Śmierć tego aktywnego zawodowo uczonego jest ogromną stratą dla wrocławskiego środowiska akademickiego.

Odbierz bezpłatny egzemplarz „Listów Milenijnych”

18 listopada br. swoją premierę miała publikacja „Listy Milenijne”, autorstwa dr. hab. Wojciecha Kucharskiego. To niezwykłe wydawnictwo będące pokłosiem badań prowadzonych w Ośrodku „Pamięć i Przyszłość” spotkało się z dużym zainteresowaniem naszych czytelników w związku z czym postanowiliśmy udostępnić chętnym bezpłatne egzemplarze tej ważnej publikacji!

W „Listach Milenijnych” przedstawiono wyniki szeroko zakrojonych badań obejmujących kwerendy w ponad 30 krajach świata, krytyczne opracowanie i tłumaczenie na język polski wszystkich listów-zaproszeń na obchody Millenium Chrztu Polski, wystosowanych przez polskich biskupów podczas Soboru Watykańskiego II, do 65 adresatów. Autor zidentyfikował 16 listów skierowanych do indywidualnych adresatów oraz pięć szablonów w języku angielskim, francuskim w dwóch wariantach, hiszpańskim i polskim, które wysłano do pozostałych odbiorców.

Wśród listów znalazło się też słynne „Orędzie biskupów polskich do ich niemieckich braci w chrystusowym urzędzie pasterskim”, dzięki porównaniu jego przesłania z pozostałymi listami można znacznie lepiej zrozumieć jego przełomowy charakter i znaczenie w szeroko pojmowanym procesie pojednania europejskiego. Wojciech Kucharski ustala kim byli autorzy listów-zaproszeń i analizuje ich treść oraz sposób w jaki odbierano nadesłane dokumenty w krajach, do których zostały skierowane.

Aby otrzymać bezpłatny egzemplarz „Listów Milenijnych” wystarczy przesłać zgłoszenie na adres wydawnictwa@zajezdnia.org. Zgłoszenia będą przyjmowane do 23 grudnia 2020 r.
Liczba egzemplarzy ograniczona.

Zobacz zapis wideo debaty poświęconej „Listom Milenijnym” z udziałem dr. hab. Wojciecha Kucharskiego, dr. Marka Mutora, dr. Rafała Dutkiewicza oraz prof. Przemysława Wiszewskiego.

Projekt „Listy Milenijne” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

55. rocznica Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich

Historia Orędzia jest jedną z piękniejszych kart powojennej historii naszego miasta oraz relacji polsko-niemieckich. To z niego pochodzi cytat "przebaczamy i prosimy o wybaczenie".

18 listopada 2020 r. pod pomnikiem kardynała Bolesława Kominka kwiaty złożyli Konsul Generalny Niemiec Hans Jörg Neumann oraz Dyrektor Centrum Historii Zajezdnia Marek Mutor.

– Aby rozpocząć proces pojednania, trzeba było niezwykle dużej odwagi i szeroko zakrojonych działań. W latach 60-tych inicjatorem pierwszego przełomu był kościół protestancki w Niemczech i kościół katolicki w Polsce. W 1965 r. kościół protestancki w Niemczech wzywał w memorandum do przemyślenia kwestii uznania granicy polsko-niemieckiej i podjęcia dialogu z Polską. Kościół katolicki w Polsce, jedna z nielicznych instytucji, które miały pewną niezależność, poszedł nawet o krok dalej – mówił podczas uroczystości konsul generalny Hans Jörg Neumann.

Orędzie podpisało 34 polskich biskupów, m.in. kardynał Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła podczas obrad II soboru watykańskiego 18 listopada 1965 roku. Autorem i inicjatorem listu był przyszły arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.

KOŻ

This page has no English translation. Return to the main menu, please.

Nie żyje Antoni Wójtowicz – wydawca książek poświęconych działaczom „Solidarności”

Z wielkim smutkiem zawiadamiamy o śmierci Antoniego Wójtowicza (ur. 1954) – wydawcy, przedsiębiorcy, działacza opozycji demokratycznej w okresie PRL represjonowanego podczas stanu wojennego.

Antoni Wójtowicz, absolwent historii na Uniwersytecie Wrocławskim (1978), był jednym z założycieli zarządu uczelnianego Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Koordynował działalność wydawnictwa Universitas, był też redaktorem pisma „Woda na Młyn”. Organizował strajki studentów, a po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany. Po zwolnieniu związany był z wydawnictwami drugiego obiegu. W latach 1984-1989 kierował między innymi podziemną Spółdzielnią Wydawniczą Profil, która przez okres niejawnej działalności wydała 25 książek, a także wykonywała usługi drukarskie na rzecz niezależnych organizacji.

Po przemianach politycznych zajął się działalnością wydawniczą w ramach zarejestrowanego w 1990 roku Wydawnictwa Profil. We współpracy z Ośrodkiem „Pamięć i Przyszłość” wydawał m.in. serię „Dolnośląska Solidarność” przybliżającą sylwetki dolnośląskich opozycjonistów. Nakładem jego wydawnictwa ukazały się także inne książki i albumy poświęcone „Solidarności”.

W 2011 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył Antoniego Wójtowicza Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2009 roku wyróżniony został Nagrodą Kulturalną Dolnego Śląska „Silesia”.

Od wielu lat zmagał się z ciężką chorobą. Zmarł w szpitalu 16 listopada 2020 roku.

Nie żyje kardynał Henryk Gulbinowicz

Urodzony w 1923 roku w Wilnie i wychowany w podwileńskich Szukiszkach kardynał Henryk Gulbinowicz, w latach 1976-2004 arcybiskup metropolita wrocławski, zmarł 16 listopada w atmosferze skandalu po nałożeniu na niego sankcji dyscyplinarnych przez Stolicę Apostolską, która uznała go winnym poważnych nadużyć.

Kardynał Henryk Gulbinowicz przez całe dekady był we Wrocławiu powszechnie znany, lubiany i szanowany. Ceniono go za jasność umysłu, bezpośredniość i otwartość, a także uśmiech i dobre słowo. Przez wiele lat uchodził za postać pomnikową m.in. z uwagi na fakt poparcia strajku solidarnościowego w sierpniu 1980 roku, udział w słynnej akcji ukrywania w domu arcybiskupim 80 mln zł podjętych z konta wrocławskiej „Solidarności” tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego oraz pomoc, jaką niósł m.in. osobom internowanym w czasie stanu wojennego. 

​Po ogłoszonej 6 listopada decyzji Stolicy Apostolskiej legenda Kardynała legła w gruzach. Wiele osób poczuło żal, gniew i rozczarowanie jego postawą. Pojawiły się głosy o upadku autorytetów i konieczności pozbawienia duchownego odznaczeń, wyróżnień i godności honorowych, którymi został w przeszłości uhonorowany. Z drugiej jednak strony nie można mu odmówić wielu zasług i osiągnięć. To on powołał archidiecezjalny oddział Caritas, Komitet ds. Pomocy Parafianom z terenu Związku Radzieckiego oraz Arcybiskupi Komitet Charytatywny we Wrocławiu, którego zadaniem była opieka nad internowanymi, więźniami i osobami żyjącymi w ubóstwie. Powołał do życia m.in. schroniska św. Brata Alberta, Hospicjum i Dom dla Narkomanów we Wrocławiu, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy św. Jadwigi w Trzebnicy, Wrocławskie Towarzystwo Opieki nad Więźniami, Dom dla Emerytowanych Rolników w Henrykowie oraz Dom Samotnej Matki im. św. Faustyny Kowalskiej we Wrocławiu, doprowadził do ukończenia budowy Domu Księży Emerytów we Wrocławiu. Dzięki jego inicjatywie powstało dolnośląskie pismo katolickie „Nowe Życie” oraz Katolickie Radio Rodzina. Choć zasług ma wiele i z pewnością pomógł wielu osobom, to faktem jest, że nic nie tłumaczy jego zachowania i krzywd, jakie wyrządził, a za które został pod koniec życia ukarany sankcjami.

Kardynał zmarł 16 listopada, tj. w dniu, w którym w Kościele katolickim przypada wspomnienie Matki Bożej Ostrobramskiej. Znajdujący się w kaplicy ostrobramskiej w Wilnie wizerunek Madonny Miłosierdzia był bardzo bliski kardynałowi z uwagi na jego wileńskie korzenie. Wielokrotnie powtarzał, że jako dziecko został powierzony przez rodziców w opiekę Matki Bożej z Ostrej Bramy.
Na pełny bilans historii życia kardynała będziemy musieli zapewne jeszcze poczekać.

Zapraszamy na Wirtualne Targi Historyczne

Jesienna edycja targów odbędzie się w dniach 16-29 listopada 2020 roku. W wydarzeniu bierze udział 26 wydawnictw, również i my!

Wirtualne Targi Historyczne organizowane przez portal Histmag.org to odpowiedź na obecną, pandemiczną sytuację. Po wprowadzeniu przez rząd licznych obostrzeń w organizowaniu imprez, Internet stał się platformą wymiany poglądów, opinii, ale i kupna publikacji. To propozycja na organizację alternatywnego, bo odbywającego się w Internecie, święta książki.

– Organizując Targi chciałem pomóc w przedłużającej się blokadzie społecznej. Zamówienie książki to bardzo bezpośrednia pomoc dla wydawnictw, z kolei obniżone ceny oraz zgromadzenie tylu tytułów w jednym miejscu pozwalają Czytelnikom zapoznać się z pozycjami, z którymi wcześniej nie mogli się zapoznać z różnych powodów. Mam nadzieję, że Targi będą miejscem korzystnego spotkania dla jednych i drugich – mówi Michał Świgoń, wydawca portalu Histmag.org.

W ramach przedsięwzięcia oferowane są bardzo różne rodzaje książek i ebooków: biografie, monografie, publikacje przekrojowe, powieści historyczne i wiele innych, a zatem tytuł dla siebie znajdzie każdy choć trochę zainteresowany historią. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą na stronie Wirtualnych Targów Historycznych! Pierwsza edycja wydarzenia, która odbyła się w dniach 16-29 kwietnia, spotkała się z pozytywnym odbiorem zarówno ze strony Czytelników, jak i wystawców, dlatego też postanowiliśmy kontynuować tę ideę.

W tegorocznej edycji targów bierze udział 26 wydawnictw, które zgłosiły aż 171 książek! W ramach jesiennej edycji targów, 20 listopada o godz. 18. odbędzie się spotkanie z dr. hab. Wojciechem Kucharskim. Zastępcja Dyrektora ds. Naukowych i Współpracy Instytucjonalnej Centrum Historii Zajezdnia opowie o naszym najnowszym wydawnictwie zatytułowanym „Listy Milenijne”. Spotkanie odbędzie się na profilu Facebook i Youtube portalu Histmag.org.

Zapraszamy!

This page has no English translation. Return to the main menu, please.

Zamknięte do 6 stycznia 2021 r.

| ENG |


informujemy, że
od 7 listopada 2020 r. do 6 stycznia 2021 r.
Centrum Historii Zajezdnia
będzie zamknięte dla publiczności.


ENG

we decided to suspend the organization of events with audience participation
from 7 November, 2020 until January 6, 2021.
The Depot History Center will be closed to visitors.


інформуємо, що
з 7 Листопад 2020 року до 6 Січня 2021 року
Центр Історії Депо буде закритий для відвідувачів.

| ENG |

Premiera książki „Listy Milenijne” w 55. rocznicę Orędzia

18 listopada 2020 r. zapraszamy do udziału w debacie online poświęconej książce pt. „Listy Milenijne”, autorstwa dr. hab. Wojciecha Kucharskiego. To niezwykłe wydawnictwo jest opracowaniem naukowym będącym pokłosiem prowadzonego w latach 2017-2021 projektu badawczego pod tym samym tytułem, finansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

Przedstawiono w niej wyniki szeroko zakrojonych badań obejmujących kwerendy w ponad 30 krajach świata, krytyczne opracowanie i tłumaczenie na język polski wszystkich listów-zaproszeń na obchody Millenium Chrztu Polski, wystosowanych przez polskich biskupów podczas Soboru Watykańskiego II, do 65 adresatów – episkopatów całego świata, papieża i innych chrześcijańskich hierarchów. Autor zidentyfikował 16 listów skierowanych do indywidualnych adresatów (w tym do papieża Pawła VI oraz biskupów Anglii, Austrii, Belgii, Francji, Irlandii, Kanady, Hiszpanii, Niemiec, Libanu, Szkocji, Szwajcarii, Stanów Zjednoczonych i Włoch oraz do Światowej Rady Kościołów w Genewie i Patriarchy Atenagorasa) oraz pięć szablonów w języku angielskim, francuskim w dwóch wariantach, hiszpańskim i polskim, które wysłano do pozostałych odbiorców.

Wśród listów znalazło się też słynne „Orędzie biskupów polskich do ich niemieckich braci w chrystusowym urzędzie pasterskim”, dzięki porównaniu jego przesłania z pozostałymi listami można znacznie lepiej zrozumieć jego przełomowy charakter i znaczenie w szeroko pojmowanym procesie pojednania europejskiego. Wojciech Kucharski ustala kim byli autorzy listów-zaproszeń i analizuje ich treść oraz sposób w jaki odbierano nadesłane dokumenty w krajach, do których zostały skierowane; nakreśla szerszy kontekst jednego z największych w historii Polski przedsięwzięć dyplomacji publicznej, co pozwala spojrzeć szerzej na idee przyświecające obchodom milenijnym i ich uniwersalny charakter.

18 listopada 2020 r. o godzinie 14.00 zapraszamy na spotkanie online poświęcone obchodom 55. rocznicy wystosowania orędzia biskupów, na którym zaprezentowana zostanie książka „Listy Milenijne”. W spotkaniu transmitowanym za pośrednictwem stron Facebook oraz YouTube udział wezmą: autor publikacji dr hab. Wojciech Kucharski, Dyrektor Centrum Historii Zajezdnia dr Marek Mutor, były Prezydent Wrocławia dr Rafał Dutkiewicz oraz Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Przemysław Wiszewski.

© Centrum Historii Zajezdnia 2023 All right reserved.