Archive for year: 2022

„Ocalone Dziedzictwa” to projekt realizowany w ramach Sieci Ziem Zachodnich i Północnych mający na celu utrzymywanie i ochronę regionalnych izb pamięci. Za nami oficjalna inauguracja projektu w izbie pamięci w Kątach Wrocławskich. Podczas wydarzenia była okazja do zapoznania się z wystawą „Wspólne dziedzictwo. Od Kanth do Kątów Wrocławskich”.

„Wspólne dziedzictwo. Od Kanth do Kątów Wrocławskich” to wystawa modelowa dla dalszego budowania współpracy międzyinstytucjonalnej przy tworzeniu regionalnych izb pamięci. Pokazuje, jak ważną wartością dla lokalnej społeczności małych miejscowości są takie miejsca jak izby pamięci. Kąty to miasto, w którym odnaleźć można ślady dziedzictwa nie tylko polskiej, ale także niemieckiej kultury.

To miejsce świadczy o tym, że w wirach historii może istnieć jakiś wspólny mianownik dla dziedzictwa polskiego i niemieckiego, który pozwala utrwalić dziedzictwo tych ziem i jednocześnie służyć jako regionalny nośnik porozumienia

– dodaje burmistrz miasta, Julian Żygadło.

Projekt „Ocalone Dziedzictwa” nie mógłby być w pełni realizowany, gdyby nie pozytywny odzew oraz wsparcie finansowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Regionalne izby pamięci są w dużej mierze dziełem społeczników, nauczycieli, czy osób, które postanowiły ocalić od zapomnienia opowieści, przedmioty, zdjęcia ważne dla historii miasteczka czy gminy. Tworzone bez odgórnego wsparcia, czasami afiliowane przy szkołach czy domach kultury pełniły funkcję lokalnego muzeum (…). Bardzo nie chcieliśmy, żeby trud włożony w tworzenie i utrzymywanie regionalnych izb pamięci poszedł na marne (…).

– przekazał w liście odczytanym przez dyrektor Departamentu Dziedzictwa Narodowego, Paulinę Florjanowicz, sekretarz stanu MKDiN, minister Jarosław Sellin.

Sieć Ziem Zachodnich i Północnych składa się z 5-ciu instytucji. Docelowo będzie się składał z 65-ciu.

– zaznaczył podczas inauguracji dr hab. Wojciech Kucharski z Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”.

Na otwarciu obecni byli Paulina Florjanowicz – dyrektor Departamentu Dziedzictwa Narodowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Krzysztof Maj – w imieniu Marszałka Województwa Dolnośląskiego, Julian Żygadło – burmistrz Kątów Wrocławskich, dr Marek Mutor – dyrektor Centrum Historii Zajezdnia, Paweł Wybierała – dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Kątach Wrocławskich, przedstawiciele placówek kultury współtworzących Sieć Ziem Zachodnich i Północnych, przedstawiciele Ośrodka Pamięć i Przyszłość, a także p. Andrzej Cichocki oraz p. Stanisław Cały – przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Kąckiej będącego twórcą wystawy.

Wystawę „Wspólne dziedzictwo. Od Kanth do Kątów Wrocławskich” można zwiedzić bezpłatnie w regionalnej izbie pamięci w Kątach Wrocławskich.

Fundacja „Pamięć nie umiera” przedstawia film Jacka Jaśkiewicza „Solidarność – najlepsze co nam się wydarzyło”.

Jest to film dokumentalno-edukacyjny, skierowany głównie do młodych odbiorców, uczniów szkół ponadpodstawowych. Celem spotkania jest zapoznanie z filmem, który będzie udostępniony bezpłatnie nauczycielom, aby mogli go później pokazać uczniom w ramach zajęć w szkole.

Fenomen „Solidarności”, nieprawdopodobny wręcz moment w historii Polski, zasługuje na przypomnienie. Mamy z czego być dumni! Nie można spokojnie patrzeć jak tamte wydarzenia odchodzą w niepamięć. Dlatego powstał ten film. Widzowie zobaczą mnóstwo znakomitych materiałów archiwalnych. Wydarzenia historyczne są komentowane z różnych perspektyw przez: premiera Mateusza Morawieckiego, ambasadora Litwy Eduardasa Borisovasa, korespondenta FAZ Gerharda Gnaucka, działacza opozycji antykomunistycznej dr Wojciecha Myśleckiego. Ważną rolę w filmie odgrywa tło muzyczne – muzyka rock'owa podkreślająca dynamizm i dramatyzm epoki „Solidarności”. Razem z niekonwencjonalną grafiką stanowi to atrakcyjny dla młodzieży przekaz.

Zapraszamy nauczycieli oraz dyrektorów szkół ponadpodstawowych na pokaz filmu, który odbędzie się 19 oraz 28 września w Centrum Historii Zajezdnia o godzinie 12:00. Pokaz jest bezpłatny.

Mamy przyjemność zaprosić nauczycieli historii oraz historii i teraźniejszości do wzięcia udziału w 10-zjazdowym, weekendowym, kursie doskonalącym. Tematyka Kursu została opracowana w oparciu o obowiązujące podstawy programowe kształcenia z historii dla uczniów 4-letnich liceów i 5-letnich techników.

Zajęcia obejmują okres totalitarnego komunizmu lat 1947-1956, autokratyczne i monopolistyczne rządy PZPR oraz dzieje oporu społecznego lat 1956-1989. Zaproszenie do przeprowadzenia zajęć przyjęli najwyższej klasy specjaliści i zarazem wielcy pasjonaci w swojej dziedzinie. 6 zjazdów odbędzie się w Gdańsku, 2 w Warszawie, 1 we Wrocławiu i 1 w Gdyni. Zajęcia odbywać się będą raz w miesiącu i przybiorą różnorodną formę przekazu, od wykładu monograficznego, wykładu z pokazem multimedialnym, poprzez warsztaty źródłoznawcze i multimedialne, ćwiczenia praktyczne, po edukację w archiwach i miejscach pamięci.

Ważną częścią zaproponowanego programu będzie rozwijanie wśród nauczycieli kompetencji „miękkich”, związanych z komunikacją werbalną i niewerbalną. Oprócz poszerzania wiedzy nauczycieli, program ma przyczynić się do przekazania szerokiego wachlarza narzędzi edukacyjnych, które mamy nadzieję, wspomogą ich pracę a uczniom ułatwią zrozumienie omawianego procesu historycznego.

Kurs przewidziany jest na lata 2022-2023.
Pierwszy zjazd odbędzie się 23 września 2022 w Gdańsku.

Fundacja Centrum Solidarności i Centrum Historii Zajezdnia są organizatorami I edycji Kursu. Współorganizatorem zjazdu pt. Rola Kościoła w dochodzeniu do niepodległości, jest Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego.

Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Formularz Zgłoszeniowy

Regulamin kursu

Program kursu

Wyskoczył, oddał serię po moście. Ja byłem akurat 20 metrów od niego… Jestem po wojsku, wiem jak brzmi ostra amunicja. No to mówię, to już jest koniec… Chciałem uciec bokiem… W tym momencie oddał serię na klatkę piersiową. Położyłem się, zerwałem, biegnę dalej… Jak oddał dołem, znowu się położyłem, ale nawet nie poczułem, że zostałem postrzelony…

– wspomina Włodzimierz Bandrowski, uczestnik manifestacji sprzed dokładnie 40-stu lat, tak zwanej Bitwy Wrocławskiej.

Za nami konferencja prasowa dotycząca nowo utworzonego programu mającego na celu zebranie relacji członków opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku „Dolnośląscy Niepokorni”. W naszym regionie żyje mnóstwo świadków wydarzeń lat osiemdziesiątych, których nie znamy. Misją programu jest dotarcie do tych osób i poznanie ich historii.

Gośćmi konferencji byli Włodzimierz Bandrowski i Dariusz Tarczyluk – uczestnicy wrocławskich manifestacji z 1982 roku. Podzielili się oni z nami nie tylko relacjami z wydarzeń, kótrych rocznicę dzisiaj obchodzimy, ale również trudnościami, jakim musieli stawić czoła domagając się zadośćuczynienia już w postkomunistycznej Polsce.

Wspomnienia nagrywane są za pomocą metodologii historii mówionej w konwencji autobiograficznej.

Polega to na tym, że świadek historii w pierwszej kolejności opowiada nam historię swojego życia. My tutaj nic nie dodajemy, nie zadajemy żadnych dodatkowych pytań; to jest jego opowieść. Natomiast w kolejnej części zadajemy pytania z naszego kwestionariusza, który został przygotowany specjalnie pod ten projekt i w ten sposób nagrywamy audio, które jest u nas archiwizowane, a później transkrybowane.

– tłumaczy Kamil Borecki, koordynator programu.

Warto zaznaczyć, że nie ma żadnych ograniczeń jeśli chodzi o organizacje opozycyjne, do których należeli świadkowie. Jesteśmy otwarci na wszystkie organizacje, bo interesuje nas opozycja jako całość.
Dlatego gorąco zachęcamy wszystkich, którzy uczestniczyli w działaniach opozycji antykomunistycznej na terenie Dolnego Śląska do zgłaszania się ze swoimi historiami.

Nas interesuje historia każdego opozycjonisty. Każda historia dla nas jest ciekawa i każda coś wniesie do portretu opozycji lat osiemdziesiątych.

– mówi Kamil Borecki.

Marek Mutor, dyrektor Centrum Historii Zajezdnia dodaje, że

mamy przed sobą taką dekadę, kiedy jest ostatni moment, żeby sportretować całe pokolenie, mamy szansę jeszcze przez najbliższe lata dotrzeć do naprawdę bardzo dużej ilości osób. Czy nam się powiedzie? Zobaczymy, ale wszystkich proszę o pomoc; wszystkich, do których dotrze ta wiadomość, żeby nam pomogli.

Serdecznie zapraszamy do kontaktu z nami wszystkie osoby, które w różnych formach wyrażały swój sprzeciw wobec systemu politycznego oraz władz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i chciałyby podzielić się z nami historią swojego życia. Po kontakcie ustalimy termin i miejsce nagrania relacji oraz udzielimy wszelkich szczegółowych informacji i odpowiemy na Państwa pytania.

Kontakt:

Kamil Borecki
+48 534 528 305
kamil.borecki@zajezdnia.org

dr Katarzyna Bock-Matuszyk
+48 731 933 443
katarzyna.bock-matuszyk@zajezdnia.org

Inconvenient mobility to projekt realizowany przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” w latach 2021-2022 we współpracy z instytucjami z Czech, Słowacji, Chorwacji i Niemiec, którego głównym koordynatorem jest czeska organizacja Post Bellum. Jego realizacja możliwa była dzięki dofinasowaniu udzielonemu przez Komisję Europejską w ramach programu „Europa dla Obywateli” (Europe for Citizens). Celem działań projektowych było ukazanie wojennych oraz powojennych migracji w Europie Środkowo-Wschodniej z perspektywy konkretnych osób i świadectw historii mówionej. Dlatego też jednym z pierwszych zadań było zarejestrowanie wywiadów oral history w poszczególnych krajach z kilkunastoma osobami, które doświadczyły przymusowej migracji. Zachęcamy do zapoznania się z fragmentami relacji na YouTube.
Prócz komponentu badawczego, ważną częścią prac projektowych było przygotowanie i zaprezentowanie mobilnej wystawy „Pamięć wysiedlona”. Jej ekspozycja miała miejsce we Wrocławiu na placu przed Centrum Historii Zajezdnia w marcu i kwietniu tego roku. Innym ważnym elementem były również warsztaty edukacyjne, przeprowadzone przez każdego z partnerów wśród lokalnej młodzieży.

Szczegółowe działania projektowe zostały zebrane i zaprezentowane w tabeli dostępnej w języku angielskim.

Projekt realizowany jest dzięki wsparciu finansowemu Unii Europejskiej w ramach programu Europa dla Obywateli.

---