Archive for year: 2022

7 czerwca zawarte zostało porozumienie pomiędzy Ośrodkiem „Pamięć i Przyszłość” a Centrum Archiwistyki Społecznej. Osią współpracy obu instytucji ma być zainicjowany przez Ośrodek projekt pn. „Regionalne Izby Pamięci”, skoncentrowany na wsparciu lokalnie działających na obszarze Ziem Zachodnich i Północnych organizacji pożytku publicznego i innych podmiotów kolekcjonujących i udostępniających pamiątki, dokumenty, zdjęcia i różne artefakty związane z miejscową historią.

Współdziałanie obu instytucji ma zaowocować podejmowanymi wspólnie projektami badawczymi, edukacyjnymi czy inwentaryzacyjnymi w tym w drodze szkoleń, doradztwa i wymiany doświadczeń -oraz dobrych praktyk. Istotnym elementem współpracy jest ponadto obszar historii mówionej, w ramach której obie instytucje rozwijają swoją statutową działalność – Ośrodek poprzez ciągłą rozbudowę archiwum historii mówionej, a Centrum poprzez wspieranie społecznych archiwów pozyskujących relacje historii mówionej oraz wspólnie propagując wypracowaną na gruncie międzynarodowych dyskusji metodologię i metodę pozyskiwania relacji – szkoląc, wydając publikacje, organizując konferencje naukowe i realizując projekty badawcze.

Jednym z elementów rozmowy pomiędzy sygnatariuszami porozumienia – Dyrektorką CAS, Katarzyną Ziętal, a Zastępcą Dyrektora Ośrodka do Spraw Naukowych, drem hab. Wojciechem Kucharskim, były dotychczasowe obserwacje w kwestiach kontaktu i współpracy z podmiotami prowadzącymi izby pamięci i archiwa społeczne – z opowieścią o doświadczeniach współtworzenia wystawy stałej w Kątach Wrocławskich.

Wspólne cele, jakie stawiają przed sobą obie instytucje i ukierunkowanie działań na celowane wsparcie merytoryczne lokalnie działających pasjonatów w zakresie zabezpieczania i ochrony zbiorów, pozwalają mieć nadzieję na owocną, wieloletnią współpracę na rzecz zachowania lokalnego dziedzictwa kulturowego.

MM

W dniach 1-3 czerwca w Dublinie odbyło się The 10th European Remembrance Symposium zatytułowane "Reconciliation: a Long and Winding Path".
Podczas wydarzenia nasz kolega z Działu Badawczego Marek Szajda zaprezentował działalność Ośrodka w kwestii pojednania polsko-niemieckiego i listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r.

Organizatorem wydarzenia był European Network Remembrance and Solidarity.

Wieloetniczne niegdyś tereny Europy Środkowo-Wschodniej pełne są śladów przymusowych migracji, jakie dokonywały się w tym regionie w minionym stuleciu. Dokumentowanie i interpretacja tych śladów mogą pomóc w zrozumieniu tego niezwykle bolesnego rozdziału w historii Europy. Projekt edukacyjny „Visualisations of 20th-century forced migrations – transnational memory in pictures and art” („Wizualizacje migracji przymusowych XX w.”) nie tylko umożliwia podjęcie twórczego dialogu ze źródłami historycznymi, ale także ma na celu uwrażliwienie młodego pokolenia Europejczyków na tę problematykę.

Organizatorzy programu – Europejska Sieć Pamięć i Solidarność oraz stowarzyszenie Deutsche Gesellschaft e.V. – zapraszają do udziału w projekcie młodych artystów i badaczy w wieku od 18 do 35 roku życia zainteresowanych rejonami Europy, których historia została naznaczona przez przymusowe przesiedlenia. Mile widziani są studenci i absolwenci uczelni artystycznych lub takich kierunków, jak historia, kulturoznawstwo, antropologia, socjologia, czy dziennikarstwo.
Kandydaci proszeni są o przygotowanie projektu artystycznego lub dokumentalnego, którego celem będzie zbadanie i wizualne opracowanie źródeł związanych z przymusowymi migracjami. Centralnym motywem tegorocznej edycji będzie II wojna światowa, a nawet nieco szerszy okres lat 1933-1949. Badania przeszłości rejonów dotkniętych obecnymi działaniami wojennymi mogą zawierać odniesienia do wojny na Ukrainie.

Projekty mogą analizować i/lub artystycznie interpretować świadectwa przymusowych migracji w formie:
– fotografii dokumentalnej lub prasowej (amatorskiej i profesjonalnej)
– fotografii artystycznej
– fotosów
– nowel graficznych i komiksów
– rysunków, plakatów, grafiki, kolaży, obrazów

Uczestnicy otrzymają jednorazowy grant w wysokości około 600 Euro, a także opiekę mentorów z kręgów akademickich i artystycznych.
Projekt rozpocznie się od interdyscyplinarnych warsztatów w Berlinie, które odbędą się w dniach 29 czerwca – 2 lipca 2022 r. Uczestnicy zapoznają się z akademickimi i artystycznymi metodami opracowywania świadectw wizualnych i będą mieć możliwość prezentacji, przedyskutowania i oceny swoich koncepcji. Kolejnym etapem będzie okres indywidualnej pracy i badań.

Seminarium podsumowujące projekt, połączone z prezentacją i ewaluacją powstałych prac, odbędzie się w listopadzie 2022. Rezultaty zostaną udostępnione publiczności na platformach internetowych. Oprócz przygotowania materiałów wizualnych uczestnicy będą mieli za zadanie stworzenie krótkich opisów projektów.
Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 1 czerwca 2022. Kandydaci proszeni są o przesłanie zgłoszeń w języku angielskim, w jednym pliku pdf zawierającym:
1. dane osobowe: imię, nazwisko, datę urodzenia, adres e-mail oraz nazwę uniwersytetu/organizacji (jeśli dotyczy)
2. jednostronicowy życiorys
3. opis projektu (maks. 500 słów)
4. list motywacyjny (maks. 500 słów)
5. zdjęcie lub ilustrację nawiązującą do projektu wraz z krótkim opisem (maks. 3 zdania)

Zgłoszenia przyjmuje dr Vincent Regente: vincent.regente@deutsche-gesellschaft-ev.de
Więcej informacji na temat projektu znaleźć można na stronie ENRS

Pytania dotyczące projektu prosimy kierować do dr Annemarie Franke: annemarie.franke@enrs.eu lub dr. Vincenta Regente: vincent.regente@deutsche-gesellschaft-ev.de

„Visualisations of the 20th century forced migrations – transnational memory in pictures and art” jest wspólną inicjatywą Europejskej Sieci Pamięć i Solidarność (ENRS) i Deutsche Gesellschaft e.V. Pozostałymi partnerami programu są: Gedankendach, Sieć Ziem Zachodnich i Południowych, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” oraz Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu. Projekt finansują Pełnomocnik RFN ds. Kultury i Mediów oraz Instytut Federalny ds. Kultury i Historii Niemców w Europie Środkowo-Wschodniej (BKGE).

Moje pokolenie to przeżyło. Oby nigdy Was to nie spotkało! – to przesłanie Pani Leokadii Wieczorek mocno wybrzmiało na spotkaniu „Opowiadam Wrocław”, które odbyło się 26 maja w Centrum Historii Zajezdnia.

Historie trzech wrocławianek – Pani Leokadii Wieczorek, Pani Krystyny Gołębiowskiej oraz Pani Dagny Kosiby zarysowały słuchaczom – głównie nastolatkom – obraz przerażających doświadczeń wojennych z perspektywy dziecka, ból straty najbliższych i niełatwe budowanie życia od nowa w powojennym Wrocławiu, który mówczynie opisały zgodnie jako obrócony w gruzowisko.

Mimo, że ta lekcja „żywej historii” była bardzo trudna i bolesna, nie pozostawiła słuchaczy jedynie w smutku. Przekaz do młodzieży, który dobitnie podkreśliła Pani Dagny – „Róbcie wszystko, aby nie było wojny!" pobudził do refleksji nad tym, jak wielkimi wartościami jest pokój i wolność i jak ważne jest, by pamięć o doświadczeniach starszych pokoleń miała wpływ na decyzje podejmowane przez młode.

Projekt „Wrocław i Falstad nie zapomną! Polskie i Norweskie spojrzenie na totalitaryzmy. Działania edukacyjne, badawcze, wystawiennicze, wydawnicze i popularyzatorskie o różnych doświadczeniach Wrocławia i Falstad totalitaryzmu hitlerowskiego i stalinowskiego w okresie II wojny światowej” korzysta z dofinansowania o wartości 1.549.303,02 zł otrzymanego od Islandii, Liechtensteinu i Norwegii ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach Programu „Kultura”, Działanie 2 „Poprawa dostępu do kultury i sztuki”.

Celem projektu jest realizacja kompleksowego programu popularyzującego przy użyciu tradycyjnych i nowoczesnych narzędzi polskiego i norweskiego doświadczenia hitlerowskiego i stalinowskiego totalitaryzmu we Wrocławiu i Falstad.

„Rzeczy Pierwsze we Wrocławiu” oficjalnie otwarte. Uroczysta inaguracja wystawy odbyła się 20 maja 2022 r.

Autorami wystawy są:
dr hab. Wojciech Kucharski,
dr Katarzyna Bock-Matuszyk,
Kamil Borecki,
Kamilla Jasińska,
Katarzyna Jeleń,
dr Ewa Maj,
Marcin Musiał,
Marek Szajda,
Michał Karczmarek.

Przy tworzeniu wystawy pomogali:
dr Janusz Gołaszewski – dyrektor Archiwum Państwowego we Wrocławiu
dr Jerzy Ilkosz – dyrektor Muzeum Architektury we Wrocławiu
Barbara Brandt-Golecka – kierownik Archiwum Politechniki Wrocławskiej
Grażyna Piotrowicz – dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
dr Maciej Łagiewski – dyrektor Muzeum Miejskiego Wrocławia
dr Paweł Rozdżestwieński – dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu

– Wystawa zorganizowana jest w taki sposób, że zawsze startujemy z dworca kolejowego, skąd wychodzimy do miasta z konkretnym bohaterem. Wybór bohatera wpłynie na to, jak poznamy Wrocław. Każda z tych historii jest unikatowa, natomiast tylko ich suma pozwoli poznać „Rzeczy Pierwsze we Wrocławiu” w całości – podsumował dr hab. Wojciech Kucharki, kurator wystawy.