Remembrance and Future Forum 2023. Między miastem a regionem – wielka pamięć poza metropolią.
To już kolejna, czwarta edycja naszego Forum. Nosi ona tytuł Między miastem a regionem – wielka pamięć poza metropolią.
Z perspektywy wielkiego miasta czasem trudno jest zaobserwować wydarzenia i procesy, które miały jednak wielkie znaczenie dla naszej współczesności. Często to peryferia przesądzają o całości doświadczenia społeczności narodowej. Zdarza się też, że wielka, dramatyczna historia “ucieka” na prowincję i tam się dzieje. Ale peryferia należy rozumieć nie tylko jako pojęcie geograficzne, ale także społeczne i kulturowe. Wiele wydarzeń znalazło się na peryferiach zbiorowej pamięci, gdyż nie zostały należycie upamiętnione, nie zbudowano pomników, muzeów, nie wprowadzono ich do programów nauczania.
Cały XX wiek jest przepełniony tragediami na peryferiach, poza zasięgiem opinii publicznej, zacieranych, a przez to ukrytych, zapominanych – tymczasem – bardzo ważnych.
W ramach Remembrance and Future Forum 2023 chcemy przede wszystkim przyjrzeć się przykładom prób przywracania wydarzeniom historycznym “z peryferii” należnego miejsca w pamięci gswoich narodów. Zrobimy to w ramach trzech dyskusji. Pierwsza będzie dotyczyć upamiętniania w różnych miejscach Europy ofiar komunizmu. W Polsce niewiele wiemy o tym, co działo się w Albanii, byłej Jugosławii czy Rumunii. A już na pewno nie znamy dziejów walki o pamięć w tych społeczeństwach, która na wielu polach trwa do dziś. Drugi panel poświęcony będzie lokalnym upamiętnieniom ofiar nazizmu. Przyjrzymy się też temu, w jaki sposób w takich miejscach mogą funkcjonować przestrzenie dla dialogu i pojednania. Ostatnia dyskusja poświęcona będzie doświadczeniu polskich Ziem Zachodnich – przestrzeni, która jest pełna świadectw panowania obu totalitaryzmów, której dzieje po drugiej wojnie światowej są przykładem radzenia sobie z trudną przeszłością. Ziemie Zachodnie utkane są z fenomenów lokalnych doświadczeń, które są upamiętniane i utrwalane przez powstającą właśnie sieć izb pamięci.
Forum to przede wszystkim okazja do spotkania i zawiązania przyjaźni. Kameralne, elitarne dyskusje z poprzednich edycji już nieraz stały się zaczątkiem większych projektów. Mamy nadzieję, że będzie tak i tym razem.
Wstęp wolny.
Program Remembrance and Future Forum 2023
Dzień 1 – 14.11.2023
17.00-17.15 Otwarcie
17.15-18.00 Keynote: Joanna Wojdon, Public History – a problem or a solution?
18.00-19.30 Panel: Upamiętnienia ofiar komunistycznej przeszłości (wbrew mainstreamowi).
Pjerin Mirdita, Site of Witness and Memory, Szkodra, Albania
Maria Axinte, Pitesti Prison Memorial, Pitesti, Rumunia
Matija Ogrin, Nova Slovenska Zaveza, Lublana,Słowenia
Moderator: Łukasz Kamiński
[Panel po angielsku, tłumaczony na polski]
Dzień 2 – 15.11.2023
18.00-19.30 Panel: Lokalne upamiętnienia ofiar niemieckiego nazizmu i tworzenie społecznych miejsc pojednania.
Annie Martin, Musée de la Résistance de Limoges, Limonges, Francja
Maria Kromp-Zaleska, Dom Edyty Stein, Wrocław, Polska
Alexandra Grochowski, Meetingpoint Memory Messiaen, Goerlitz, Niemcy
Moderator: Tomasz Skonieczny
[Panel po angielsku, tłumaczony na polski]
Dzień 3 – 16.11.2023
09.00-10.30 Panel: Ziemie Zachodnie i Północne – upamiętnienia między miastem a regionem, doświadczenie dwu totalitaryzmów i przemieszczeń, sieć izb pamięci.
Magdalena Klag, Izba Pamięci w Kątach Wrocławskich
Ewa Kurzyk, Muzeum Ziemi Reskiej
Anna Graf, GOKiS Miłkowice
Moderator: Wojciech Kucharski
[Panel po polsku, tłumaczony na angielski]
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Polski wkład w europejską pamięć o ofiarach systemów totalitarnych”.